EMMANUEL LEVINAS'A METHIYE
- I -
Düşüncelerin dolaştığı fikir aleminde,
Filozoflardan biri, kendi kendine düşünüp taşınmıştı
Levinas, zamanın içinde yankılanan bir isim idi,
Onun fikirleri temel ilkelerimize meydan okudu
O dünyayı farklı bir pencereden gördü,
Benliğin ve Ötekinin hiçbir zaman
gerçekten harmanlanmadığı yeri bulmak istedi
Onların ayrılığında gerçek incelik yattığından
mesafeden bilginin doğduğunu farketti
Ona göre, geleneksel metafizik şöyle emrediyordu:
Öteki'ni evcilleştirip burada kalmasını sağlamaya çalış
Ancak Levinas, böyle bir arayışın, en iyi ihtimalle
epey nafile bir arayış olduğunu biliyordu
Çünkü Öteki bilinen bir şey değildi ki,
Yakalanamaz ve gösterilemez,
Her gün elimizden kaçar ve kayıp gider,
Parmaklarımızın arasındaki kum gibi
Böylece Levinas, bunun yerine
etiğe, yani ahlak bilimine yöneldi:
Aklımızdaki Ötekiliği anlamak için,
Seslerini ve çığlıklarını duyabilmek için,
Onlar buralardan uçmadan evvel,
onlardan bir şeyler öğrenebilmek için
Nitekim, aşağıdaki izlenimi dikkatimize sunuyor
Diyor ki:
Ötekinin sadece benim bir parçam olmadığını,
Yani, kendi zihnine sahip eşsiz bir varlık,
Ayrı ama iç içe geçmiş bir ruh olduğunu görmeliyiz
Levinas'ın "Öteki'ye" dair görüşü, hem naif hem de gerçekçidir
Hepimizi, neler yaptığımızı yeniden düşünmeye zorlar
Çünkü onların yüzünde kendi kusurlarımızı görürüz
Ve yasalarımızın bir ötesindeki esas sevgiyi hissederiz
Levinas'a göre, her Öteki bir varlığa daimi kucak açmalıyız
Her gün onların farklılıklarına saygı göstermeliyiz
Neticede, onların gözlerinde parıldayan bir ışık bulacağız
Bu ışık, bizi daha parlak insani bir görüşe yönlendirecektir
- II -
Levinas ilave olarak, diyor ki:
Diğerinin gözlerinin derinliklerinde
şunları görüyorum:
Kendi insanlığımın yansımasını,
Sorumluluğa sessiz bir çağrıyı,
Empati, yani 'duygu sezgisi'
ve 'nezaketle' hareket etmem gerektiğini
Levinas, diğer kişilere iyice kulak verip
iyice dinlemeyi tavsiye ediyor bize
Kendi içindeki 'konuşan sesi' duyabilmek için
Diğer kişilerin hikayelerini, acılarını, sevinçlerini,
ve korkularını paylaşabilmek için
Yani hepsinin, bizim ortak insan akrabalarımızın
birer hayat parçası olduğunu anlayabilmek için
Bulduğumuz etiğin önceliği
şöyle açıklanabilir, diyor Levinas:
Yüz yüze, göz göze geldiğimizde,
Bir 'Diğerinin' çok güzel bir yer olduğunu,
onunla fedakarlığa çağrıldığımızı farketmeliyiz
Çünkü o anda, has ve sahi
varlığımızın asıl özünü buluyoruz
İlişkimizde, geri alınamayacak bir bağ gelişirken,
Benlik ve bir Öteki ile olan "aralık" daralıyor
ve yavaşça kapanıyor
O halde ruhsal tanışmanın kıymetini bilelim, diyor Levinas:
Saygılı ve alçak gönüllü yüreğimiz bize yol göstersin
Keza, bu tür anlarda, farklı ve müstakil bir şekilde
Ansızın, kendi insanlığımızla, yani birbirimizle
birdenbire karşılaştığımızda, hep yeniden tekrar selamlaşalım
- İngilizce (English) -
A TRIBUTE TO EMMANUEL LEVINAS
- I -
In the realm of thought, where minds do roam,
A philosopher once pondered on his own,
Levinas, a name that echoes through time,
Whose ideas challenge our most basic line
He saw the world through a different lens,
Where the Self and Other never truly blend,
For in their separation lies true grace,
And knowledge born from this distance we find
Traditional metaphysics, he would say,
Tries to tame the Other, make it stay
But Levinas knew that such a quest,
Is a futile pursuit, at best
For the Other is not something known,
It cannot be captured or shown,
It eludes our grasp, it slips away,
Like sand between our fingers each day
So Levinas turned to ethics instead,
To understand the Otherness in our head,
To listen to their voice, to hear their cry,
And learn from them, before they fly
In this way, we may come to see,
That the Other is not just a part of me,
But a unique being, with their own mind,
A soul that's separate, yet intertwined
This vision of the Other, so pure and true,
Challenges us all, to rethink what we do,
For in their face, we see our own flaws,
And learn to love, beyond our laws
So let us embrace the Other's ways,
And respect their differences each day,
For in their eyes, we'll find a light,
That guides us towards a brighter sight
- II -
In the depths of the other's eyes I see
A reflection of my humanity
A call to responsibility
To act with empathy and decency
Levinas teaches us to listen well
To hear the voice that speaks within
Their story, their pain, their joy, their fears
Are all part of our shared kin
The primacy of ethics we find
In the face-to-face, the eye-to-eye
Where the other becomes divine
And we are called to sacrifice
For in this moment, pure and true
We find the essence of our being
A bond that cannot be undone
Between the self and the other clings
So let us cherish every meet
With reverence and humble heart
For in these moments, we greet
Our own humanity, though set apart.
© 2023 Tacettin Fidan